زمان مناسب صعود به قله دماوند

زمان مناسب صعود به قله دماوند

قله دماوند کجاست ؟

قله دماوند که به عنوان بام ایران شناخته می شود ، بلندترین آتشفشان در آسیا و خاورمیانه است و کوه دماوند حداقل 1.8 میلیون سال پیش از نظر آتشفشانی فعال شد و آخرین فوران آن حدود 7300 سال پیش بو.در صورت تمیز بودن آب و هوا می توان این قله را از بسیاری از شهرهایی مثل قم ، تهران ، ورامین و استان هایی مثل گیلان اصفهان (ارتفاعات نطنز) و حتی در صورت کاملا پاک بود هوا از بخش هایی در ترکمنستان مشاهده کرد. ارتفاع قله دماوند به 5,610متر میرسد که باعث شده بلند ترین قله خاورمیانه شناخته شود.کوه دماوند در قسمت مرکزی رشته کوه البرز و در جنوب دریای خزر و در بخش لاریجان شهرستان آمل قرار دارد.

قله دماوند

دماوند یک کوه آتشفشانی است که آتشفشان آن نیمه فعال است. وجود چشمه‌های گوگردی و آب گرم که در جنوب شرقی کوه قرار دارند و همچنین فوران گازهای گوگردی، نشانه‌هایی از این فعالیت است. از سه مسیر جبهه جنوبی، جبهه شمالی و جبهه شمال شرقی می‌توان به قله دماوند صعود کرد. جبهه جنوبی یکی از قدیمی‌ترین مسیرهای صعود به دماوند است. این مسیر آسان‌ترین مسیر برای صعود قله و دسترسی آن از طریق پلور و رینه است. متاسفانه مسیر جبهه جنوبی در سال‌های اخیر به دلیل رفت‌وآمد بی‌رویه کوهنوردان و حجم زیاد زباله‌ها و فضولات انسانی در حال تخریب است. در بین مسیر پناهگاه‌هایی وجود دارند که مجهز به سرویس بهداشتی و محلی برای استراحت کوهنوردان‌اند و در اطراف آن‌ها نیز می‌توان چادر زد. این پناه‌گاه‌ها در ماه‌های صعود، بسیار شلوغ هستند و اقامت آن‌ها را باید از یک ماه قبل در سایت فدراسیون کوهنوردی رزرو کرد. قرارگاه رینه نخستین پناهگاه از جبهه جنوبی در ارتفاع حدود 2000 متری است. حدود 1000 متر بالاتر مسجد و گوسفندسرا پناهگاه بعدی قرارد دارد. در این مکان قاطرهایی وجود دارند که می‌توانید حمل بارهای اضافه خود را به آن‌ها بسپارید؛ البته اگر چشم‌های‌تان به نگاه دردمند و پاهای زخمی‌شان بیفتد شاید از اینکار منصرف شوید و به جایش سعی کنید کوله سبک‌تری بچینید یا روی قوه جسمانی خود کار کنید. سومین پناهگاه در ارتفاع حدود 4000 متری قرار دارد و به بارگاه سوم شهرت دارد. اکثر کوهنوردان برای هم‌هوایی در این پناه‌گاه یا اطراف آن اقامت دارند. 50 متر بالاتر از بارگاه سوم، مجتمع کوهنوردی دماوند به عنوان آخرین پناهگاه جبهه جنوبی قرار دارد. پس از پشت سر گذاشتن تپه گوگردی و استشمام بوی ناخوشایندش می‌توانید ذوق نزدیک شدن به بام ایران را در تمام وجودتان احساس کنید. بر روی قله، لاشه‌ یخ‌زده یک راس گوسفند و بز کوهی نماد شناخته شده‌ای برای این قله است که متاسفانه برخی کوهنوردان پس از صعود به قله دماوند، بخش‌هایی از لاشه‌ ها را جدا ‌کرده و به عنوان یادگار همراه‌ خود بردند و به گونه‌های مختلف در حال تخریب هستند. دلیل راه‌یابی این حیوانات به قله دماوند و مرگ آن‌ها به خوبی مشخص نیست اما برخی معتقدند این لاشه‌ها مربوط به گله‌‌ای است که چندین سال قبل در مه وطوفان گم شده و در آنجا یخ زدند و به نمادهایی از قله دماوند درآمده‌اند و کوهنوردان پس از صعود به قله دماوند حتما با این لاشه‌ها عکس یادگاری می‌گیرند.

چرا کوه دماوند خاص است؟

دماوند یکی از نمادهای ملی ایران است که از گذشته‌های دور جایگاه مقدسی بین مردم داشته و نام آن در داستان‌های اساطیری بسیاری شنیده می‌شود. یکی از این داستان‌ها، ماجرای ضحاک است که می‌گویند فریدون، ضحاک را در آن‌جا به بند کشید و ضحاک آن‌جا زندانی ‌است تا آخرالزمان که آزاد شود و کشتن خلق را آغاز کند و سرانجام به دست گرشاسپ کشته شود. هنوز هم بعضی از ساکنین نزدیک این کوه معتقدند بعضی از صداهایی که از کوه شنیده می‌شود، صدای ناله‎‌های ضحاک است. نام دماوند از گذشته‌های دور نماد مقاومت و پایداری بوده و رد آن را در شعر شاعران بسیاری از جمله فردوسی، ملک‌الشعرای بهار، اخوان ثالث و… می‌توان خواند.

از کدام مسیر به قله دماوند صعود کنیم؟

پیش از این در «ایران را بگردیم…» گزارش‌هایی جداگانه با عنوان راهنمای صعود از سه مسیر اصلی به قله دماوند را شرح داده‌ام اما برای رسیدن به نوک بلندترین آتشفشان آسیا مرسوم‌ترین مسیر، جبهه جنوبی موسوم به بارگاه سوم است.

انتخاب جبهه جنوبی برای صعودی مطمئن

نه تنها کوهنوردان ایرانی بلکه توریست‌های خارجی هم اغلب از مسیرجنوبی صعود می‌کنند. از آنجایی که هدف اصلی آن‌ها صعود موفق به قله است و فرصت بازگشت دوباره ندارند، معمولا برگزارکنندگان تورهای ورودی دماوند هم، آن‌ها را به سمت یال جنوبی هدایت می‌کنند.

صعود به دماوند در تابستان چند ساعت طول می کشد؟

مسیر جنوبی

در مسیر جنوبی بیشتر کوهنوردان از گوسفندسرا یا بارگاه دوم در ارتفاع ۳۰۰۰ متری حرکت خود را شروع می کنند. از گوسفندسرا تا بارگاه سوم در ارتفاع ۴۲۵۰ متری باید حدود ۱۲۰۰ متر ارتفاع بگیرید. صعود تا بارگاه سوم برای یک تیم معمولی حدود ۳ تا ۴ ساعت طول می کشد. تیم های ضعیف تر مدت زمان بیشتری در راه خواهند بود.

مسیر شمال شرقی

مسیر شمال شرقی دو مبدا دارد. مبدا آسانتر از سمت شمالی و گوسفندسرای منطقه گردنه سر آغاز می شود. ارتفاع گردنه سر نیز حدود ۳۱۰۰ متر می باشد. از گردنه سر تا تخته فریدون برای یک تیم معمولی بین ۴ تا ۵ ساعت زمان می برد. ارتفاع پناهگاه تخته فریدون نیز حدود ۴۳۵۰ متر است. از این پناهگاه تا قله نیز حدود ۵ تا ۷ ساعت باید زمان در نظر بگیرید.

مسیر غربی

مبدا حرکت در مسیر غربی محلی موسوم به پارکینگ غربی می باشد که حدود ۳۴۰۰ متر ارتفاع دارد. یک تیم نرمال از این محل تا پناهگاه سیمرغ را در مدت زمان ۲٫۵ تا ۳٫۵ ساعت طی می کند. از پناهگاه تا قله نیز لازم است حدود ۶ تا ۹ ساعت زمان در نظر داشته باشید.

مسیر شمالی

ارتفاع پای کار مسیر شمالی به طور معمولی محلی به نام سنگ بزرگ به ارتفاع ۲۹۵۰ متر می باشد. این مسیر از سه راه دیگر قدری طولانی تر است. یک صعود نرمال از سنگ بزرگ تا پناهگاه اول مسیر شمالی در ارتفاع ۳۹۰۰ حدود ۳ تا ۴ ساعت طول خواهد کشید. از این جانپناه تا جانپناه دوم مسیر در ارتفاع ۴۶۵۰ متری نیز حدود ۲ تا ۳ ساعت زمان در نظر بگیرید. از پناهگاه دوم تا قله نیز حدود ۴ تا ۶ ساعت با سرعت معمول به زمان نیاز دارید.

صعودهای یکروزه

در صعودهای یکروزه هدف شروع و پایان صعود در یک روز می باشد. این صعودها معمولا با سرعت بیشتری انجام می شوند. برای صعود یکروزه دماوند در یک تایم منطقی نیز حدود ۲٫۵ ساعت از گوسفندسرا تا بارگاه و تقریبا ۴ تا ۵ ساعت از بارگاه سوم تا قله در نظر داشته باشید. بسته به سرعت و آمادگی فرد این زمان می تواند تغییرات زیادی داشته باشد.

فصل بهار

شرایط جوی

 در فصل بهار، هوا باعث آغاز گرمایش در دماوند می‌شود. بیشترین دمای هوا در این فصل، حدود ۱۰ درجه سانتی‌گراد است. اما همچنان برف و یخ در مسیر وجود دارد. به همین دلیل، صعود به دماوند در فصل بهار، نیازمند تجربه کوهنوردی و تجهیزات مناسب است.

چشم‌انداز

    فصل بهار، موسم شکوفه‌های طبیعی است. در دماوند، شاهد شکوفه‌های گل‌های زیبا و پررنگ هستیم. این موسم بهترین فصل برای عکاسی است. از طرفی، هوای صاف و پاک در این فصل، چشم‌انداز زیبای دماوند را بهتر نمایان می‌سازد.

شرایط کوهنوردی

 در فصل بهار، شرایط کوهنوردی در دماوند بسیار مناسب شده است. با توجه به شرایط جوی و خشک بودن مسیرها، کوهنوردان نیاز به تجهیزات کوهنوردی خاصی ندارند. همچنین در این فصل، شرایط تفریحی در کوهستان برای اقامت بلندمدت بهتر از سایر فصول هستند. بعد از رسیدن به نوار برفی، تلاش برای رسیدن به قله باید بر اساس شرایط هوا و مسیر انتخاب شود. در فصل بهار که برف‌ها شروع به ذوب شدن کرده‌اند، تلاش برای صعود به قله به شدت دشوارتر خواهد شد. به همین دلیل، بهار، به عنوان بهترین فصل برای صعود به قله دماوند نیست و این عنوان را می‌توان به فصل تابستان اختصاص داد. در این فصل، هوای دلپذیر و شرایط خوب برای صعود فراهم می‌شوند. با این حال، همچنان باید از آخرین آخرین کمپ یا بارگاه سوم قبل از رسیدن به قله، برای شروع صعود در ساعت‌های زود استفاده کرد تا به محل برف‌های نرم و غیر مستعد لغزش برسیم.

فصل تابستان

شرایط جوی

    در فصل تابستان، هوا گرم و خشک است. در بعضی روزها، دمای هوا می‌تواند به ۳۰ درجه سانتی‌گراد برسد. این فصل برای ص عود به دماوند، بهترین فصل است. به دلیل نبود برف و شرایط جوی مناسب است.

چشم‌انداز

    در فصل تابستان، چشم‌اندازهایی بی‌نظیر در دماوند قابل مشاهده هستند. کمبود برف و یخ در این فصل، امکان دسترسی به نقاط بیشتری را برای کوهنوردان فراهم می‌کند. در این فصل، چشم‌اندازهایی از مراتع سبز، کوهستان‌های پوشیده از گل‌ها و چشمه‌های زیبا قابل مشاهده هستند.

مزایای تابستان برای صعود به قله دماوند

    اگر به دنبال یک صعود از ارتفاعات قابل توجه هستید، بهترین زمان برای صعود به قله دماوند در تابستان است. در این مقاله به دنبال بررسی مزایای صعود به قله دماوند در تابستان هستیم.

هوا و شرایط آب و هوایی

    در تابستان، هوای قله دماوند بسیار خوب و مطلوب است، به دلیل اینکه روز‌ها آفتابی و آسمان صاف است. این شرایط مناسب به شما اجازه می‌دهد که با آسایش بیشتری به قله صعود کنید و از چشم اندازهای بسیار زیبای طبیعت لذت ببرید.

برف و یخبندان کمتر

    در تابستان، برف و یخبندان‌های زیادی کمتر از فصول دیگر وجود دارند، بنابراین صعود به قله دماوند در این فصل کمترین خطر را دارد.

فرصت برای کمپینگ

    اگر به دنبال صعود به قله دماوند با همراهی یک تیم هستید، تابستان بهترین فصل برای برگزاری کمپینگ است. با برگزاری کمپینگ، می‌توانید در کنار هم تمرینات و مهارت‌های لازم برای صعود به قله دماوند را به دست آورید.

ساعت‌های طولانی روز

    در تابستان، ساعت‌های روز بسیار طولانی هستند و این به شما اجازه می‌دهد که در ساعت‌های بیشتری برای صعود به قله دماوند تلاش کنید. با این حال، باید به یاد داشته باشید که هوا در برخی ساعت‌ها بسیار گرم است و این می‌تواند برای صعود به قله دماوند چالش برانگیز باشد.

شرایط کوهنوردی

    در فصل تابستان، شرایط کوهنوردی بهبود می‌یابد. اما همچنان نیاز به تجهیزات کوهنوردی مناسب، مانند بوت کوهنوردی، نیم‌کت و کلاه بافته شده از نخ برای جلوگیری از تابستانی شدن سر، وجود دارد. همچنین در این فصل، با توجه به افزایش دما، توصیه می‌شود در طی صعود به دماوند، آب و نوشیدنی‌های کافی را با خود داشته باشید.

فصل پاییز

شرایط جوی

    در فصل پاییز، هوای خنک و خشک باعث شروع تدریجی سرد شدن هوا می‌شود. این فصل، یکی از بهترین فصول برای صعود به دماوند است. در این فصل، دما در حدود ۲۰ درجه سانتی‌گراد است. این دمای مناسب همراه با برف و یخ در مسیر، صعود به دماوند را برای کوهنوردان چالش‌برانگیزتر می‌کند.

چشم‌انداز

    در فصل پاییز، رنگارنگ شدن برگ‌های درختان، چشم‌انداز دماوند را به طور شگفت‌انگیزی بهبود می‌بخشد. همچنین، در این فصل، کوهنوردان می‌توانند چشم‌اندازهای بیشتراز جمله چشم‌اندازهایی که در فصل پاییز در دماوند قابل مشاهده هستند، می‌توان به رنگ‌آمیزی زیبایی که در پرده‌های کوه به وجود می‌آید، اشاره کرد. همچنین در این فصل، می‌توانید از منظره گسترده‌ای از دامنه‌های کوهستانی و از بالای آن‌ها، تماشایی داشته باشید.

شرایط کوهنوردی

    در فصل پاییز، همانند فصل بهار، شرایط کوهنوردی مناسب‌تر شده است. اما به دلیل موجود بودن برف و یخ در برخی مسیرها، نیاز به تجهیزات کوهنوردی مناسب همچنان وجود دارد. همچنین در این فصل، به دلیل تغییرات شدید دما در طول روز، توصیه می‌شود کوهنوردان لباس‌های چند لایه با خود داشته باشند.

فصل زمستان

شرایط جوی

در فصل زمستان، شرایط جوی در دماوند بسیار سخت و چالش‌برانگیز است. در این فصل، دما به صفر درجه سانتی‌گراد می‌رسد و برف و یخ در مسیرها فراوان است. با این حال، برای کوهنوردانی که با تجربه کافی در صعود به کوه‌های پرفرازند هستند، صعود به دماوند در این فصل نیز قابل توصیه است.

چشم‌انداز

 چشم‌اندازهایی که در فصل زمستان در دماوند قابل مشاهده هستند، بسیار زیبا و شگفت‌انگیز هستند. در این فصل، با توجه به وجود برف و یخ، کوهنوردان می‌توانند از چشم‌اندازهای فوق‌العاده ای از دماوند لذت ببرند.

شرایط کوهنوردی

 در فصل زمستان، به دلیل شرایط سخت جوی و وجود برف و یخ در مسیرها، کوهنوردی در دماوند بسیار چالش‌برانگیز است. در این فصل، تجهیزات کوهنوردی و لباس‌های گرم و مناسب، از جمله شرایط ضروری برای صعود به قله دماوند هستند. همچنین به دلیل طولانی بودن ساعات شب در فصل زمستان، اقامت در ارتفاعات بالا نیاز به تجهیزات مخصوصی دارد.

در صعود به قله دماوند چه می‌بینیم؟

دامنه قله دماوند

دامنه قله دماوند در فصل بهار و تابستان با فرش رنگینی از گیاهان دارویی و شقایق‌های سرخ پوشیده می‌شود. قله دماوند با ارتفاعی حدود 5610 متر مانند عروس بلند قدی با تور سپیدی روی سرش می‌ماند که شقایق‌های دلربا فرش قرمزی زیر پایش گستراندند.

برای صعود به قله دماوند چه چیزهایی با خودمان ببریم؟

صعود به قله دماوند حتما باید همراه با گروه‌های کوهنوردی حرفه‌ای انجام شود و به هیچ عنوان صعود انفرادی آن توصیه نمی‎شود. هنگام همراهی گروه‌های کوهنوردی با توجه به برنامه صعود حتما وسایل ضروروی توسط راهنمای برنامه مشخص خواهد شد. اما به طور کلی یک کوله چند روزه و کوله یکروزه کوچک نیاز است. کوله چند روزه در پناهگاه یا کمپ خواند ماند و صعود به قله با کوله یکروزه انجام می‎شود. برای صعود تابستانی دماوند، یک لایه لباس بیس، پلار، کت پر، دستکش، کلاه، شلوار مناسب کوهنوردی، جوراب پشمی،گتر و همراه داشتن یک جفت باتوم ضروری است. یکی از راه‌های پیشگیری از ارتفاع‌زدگی آشامیدن آب فراوان است. همراه داشتن آب معدنی یا بطری‌های خالی و قمقمه از موارد ضروری است. کمی لیمو و عسل را در آب جوش حل کنید و به صورت غلیظ در بطری کوچکی بریزید. در بین راه می‌توانید با آب رقیقش کنید و به عنوان یک معجون مقوی و سالم بنوشید. همراه داشتن مغزها و قندهای طبیعی نیز یکی از موارد ضروری صعود است. برای تحمل گازهای گوگردی و بادهای روی قله همراه داشتن چند اسکارف و کلاه طوفان نیز پیشنهاد می‌شود. هدلمپ، عینک مناسب کوهنوردی و کلاه آفتابگیر و کرم ضد آفتاب قوی نیز از دیگر وسایل ضروری است. برای حفاظت از این میراث ملی، جیب کوچک کوله‌تان را نیز به چند کیسه زباله اختصاصی دهید.

تمرین و تکرار برای اولین صعود دماوند

روزهای هفته به پارک نزدیک خانه می رفتم و بیش از یکساعت می دویدم، در انتهای پارک، تپه ای قرار داشت، گاهی هم بالای تپه می رفتم و آنقدر دور می شدم که برای برگشت به پارک باید از چند شهرک می گذشتم. بیشتر روزها 10 کیلومتر می شد، اما گاهی که خیلی خوابم میومد کمتر می دویدم و بیشتر راه می رفتم.

دویدن در هوای صبحگاهی لذتبخش بود و نوید صعودی دیگر را در هفته پیش رو می داد، از شنبه تا سه شنبه کم و بیش به برنامه آخر هفته فکر می کردم، اما سه شنبه قطعا برنامه را مشخص می کردم. گاهی دوستان تا آخرین لحظات پنجشنبه اسم قله ای که می خواستیم صعود کنیم را نمی گفتند و هیجان را چند برابر می کردند.

انتخاب همنورد برای صعود مهم است

تقریبا با وسواس برنامه های باشگاه ها و گروه های کوهنوردی را برای حفظ خودم از خطرات صعود به دماوند پیگیری و می کردم. سعی می کردم قله ای را برگزینم که تا حالا نرفتم، گاهی گروه های کوهنوردی شهرمان مرا اقناع نمی کرد، برای همین از طریق دوستان و به لطف گوگل به شهرها و استان های دیگر هم سر می زدم. با تماس با گروه ها و سرپرست ها ثبت نام می کردم و راهی برنامه ای با همنوردان جدید می شدم.

همنورد در کوهستان مزیت های زیادی دارد، اما مهم ترین بخش آن شنیدن تجارب فوق العاده هر شخص از زبان خودش است، وقتی با یک نفر بیش از هشت ساعت در حال کوهپیمایی هستی، گام به گام در جهت صعود قله و کشف راهی جدید، کشف تفکری جدید هم شکل می گیرد.

همنورد ابتدای مسیر، در انتهای برنامه تبدیل می شود به دوستتان، همراهتان و عزیزتان، و اینجاست که متوجه می شوی، طبیعت بکر کوهستان یکی از جذابیت های ورزش کوهنوردی است و جذابیت دیگر سخنان ارزشمند دوستان تو در طبیعت با انرژی مثبت و همراه امید است.

معمولا منطقی و بدون تعصب سخن می گویند، رها از هر جهت و اینجاست که استراحت های چند دقیقه ای بعد از ساعتی راهپیمایی، با تعارف میوه و تنقلات شروع می شود، با خنده های زیبا ادامه پیدا می کند.

مطمئنم همیشه باید به استواری گام برداری و به اینکه چه زمانی می رسی، فکر نکنی، چون خواهیم رسید، فقط کافیه مطمئن باشیم که قوی گام برمی داریم.

تجربه اولین ارتفاع زدگی

بعد از سه ساعت پیمایش نزدیک آبشار یخی خورشید طلوع کرد، از اینجا به بعد هر گامی بر می داشتم، چشم هایم خواب آلوده تر می شد و تا آنجا پیش رفت که هنگام راه رفتن، خوابم می برد و پخش زمین می شدم.

برایم سؤال بود، چرا خوابم می آید؟ همنوردان با تجربه گفتند، ارتفاع زده شدی، باید برگردی ، تعجب کردم، گفتم خواهشا سیلی محکمی به من بزنید تا من بیدار شوم، خب دوستم از پس اینکار برآمد، دوباره راه افتادیم، اما دوباره خوابم برد و زمین خوردم.

بهترین زمان و فصل صعود به قله دماوند از مسیر شمالی چه موقع است؟

بهترین زمان و فصل مناسب برای صعود به دماوند، مرداد است. در مرداد دما بیشتر می شود و از شدت بادهای اطراف قله دماوند کاسته می شود. در تعطیلات آخر هفته در کل مرداد ماه، دماوند بویژه مسیرهای اصلی در اوج ازدحام و شلوغی قرار دارند مگر اینکه شرایط هوایی ناپایدار باشد. دلیل این ازدحام، حضور گروههای کوهنوردی و افراد کم تجربه با هدف افزایش شانس صعود موفقیت آمیز است. تیرماه و شهریور نیز ماههای مناسبی برای صعود هستند با این حال باید پیش بینی هوا را با دقت رصد کنید.

آب و هوای قله دماوند در فصول بهار، پاییز و زمستان بسیار سرد و برای کوهنوردی طاقت فرساست. در بهار هوای دماوند بسیار ناپایدار است و همزمان با گرم شدن هوا، خطر بهمن و ریزش سنگ و برف در تمام جبهه ها بویژه شمالی و شمال شرقی جدی است. از اواسط خرداد ماه و در سالهای پر برف حتی گاهی تیرماه به تدریج شرایط برای صعودهای نرمال تابستانه مهیا می شود.

با وجودی که مناظر سپید کوهستان، صعود زمستانه یا بهاری به دماوند را بسیار جذاب می سازد اما خطرات زیادی در این فصول در کمین کوهنوردان کم تجربه است. دمای هوا در ارتفاعات بالای ۴۰۰۰ متر دماوند گاهی بین ۴۰ تا ۶۰ درجه زیر صفر (در زمستان) و تا ۵ درجه زیر صفر (در تابستان) پایین می‌آید. سرعت باد در دماوند به کرات از ۱۰۰ کیلومتر در ساعت عبور می کند. بارش در ارتفاعات دماوند نیز معمولاً سنگین است و به صورت برف و بوران رخ می دهد.