روز عشق ایرانی

روز عشق ایرانی

سپندار مذگان جشن زمین و گرامیداشت عشق است که هر دو در کنار هم می نشینند. در این روز زنان به شوهران خود با مهر محبت  می دادند. مردان نیز زنان و دختران را بر تخت شاهی نشانده، به آنها محبت داده و از آنها فرمانبرداری می کردند. برخی نیز روز مادر و زن را به نشانه زایش و مهربانی زمین در این روز می دانند. مردم ایران از آن گروه مردم هایی هستند که زندگیشان با جشن و شادمانی پیوند فراوانی داشته است، این جشن ها نشان دهنده فرهنگ، روش زندگی، خوی، فلسفه زندگی و روی هم رفته جهان بینی ایرانیان باستان است. 

چرا سپندار مذگان در روز پنجم اسفندماه نیست؟

زیرا در گذشته ایرانیان 12 ماه 30 روزه داشتند و 5 روز را نیز افزودن بر آن 12 ماه در سالشمار خود داشته اند. بنابراین روز پنجم اسفند(سپندار مذگان)، با روز 335 از سال یا 29 بهمن در سالشمار کنونی ایرانیان برابر است.شاید خیلی ها به دلایلی ندانند که روز عشق و عاشقان در ایران باستان از بیست قرن پیش وجود داشته در حالیکه در روم باستان سه قرن بعد از میلاد مردم به وجود آن پی برده اند .

فریدون جنیدی : 29 بهمن تا 5 اسفند را هفته عشق و مهرورزی بنامیم

«فریدون جنیدی»،‌ پژوهشگر تاریخ و فرهنگ ایران درباره این اختلاف تقویمی به CHN می‌گوید: «خیام با دانش شگفت‌ و عظیم خود دریافت که 6 ماه ابتدای سال 31 روز است و امروز دانشمندان با بررسی آنچه خیام کشف کرده، مهر دوباره تائید بر آن زده‌اند. به واقع گاهشماری خیامی دقیق‌ترین گاهشماری جهان است.»

«از سوی دیگر گاهشماری باستانی ایران که حدود 8 هزار سال قدمت دارد هم در نوع خود بی‌نظیر است و در زمان خود بهترین گاهشماری محسوب می‌شده‌است. اما آن گاهشماری 6 روز عقب‌تر از گاهشماری خیام است و به همین علت در تاریخ برخی جشن‌ها و رسوم کهن اختلافاتی وجود دارد.» جنیدی پیشنهاد می‌کند که با احترام به گاهشماری خیامی و گاهشماری ایران باستان و اهمیت جشن اسفندگان (سپندارمذگان) بهتر است 6 روز 29 بهمن تا 5 اسفند را به عنوان هفته عشق و مهرورزی بنامیم. ایران کشوری با پیشینه فرهنگی کهن است و نگاهی به گذشته باستانی‌اش، هر بیننده‌ای را مبهوت جشن‌های کهن این سرزمین می‌کند. در میان بیش از 50 جشن باستانی، “سپندارمذگان”، روز گرامیداشت زن و زمین یکی از مهمترین آن‌هاست. روزی که عشق و مهرورزی بخشی از سنت‌های آن است. با این‌حال چنین جشنی به ورطه فراموشی سپرده شده و فرهنگی نامربوط چون “ولنتاین” جای آن را گرفته‌است.

رسم ها و اسم های دیگر سپندارمذگان

جشن برزیگران اسم دیگر سپندارمذگان است در این روز جشنهای مختلفی با اعمال متفاوت برگزار می گردید.اولین جشن ، جشن مژدگیر یا مرد گیران نام داشت که مخصوص زنان بود در این روز زنان از مردان خود هدیه دریافت می کردند و بدین طریق مردان سپاسگزاری خود را به زنان نشان می دادند و از آنها تشکر و سپاسگزاری می نمودند اهمیت بیشتر اسپندگان امروزه بیشتر به دلیل مورد توجه و اهمیت دادن به مقام والای زن در خانواده است .

اهمیت جایگاه زنان در ایران باستان

با توجه به شواهد موجود ایرانیان از زمان‌های قدیم برای جنس زن اهمیت ویژه‌ای قائل بوده و حق‌وحقوق بسیاری زیادی برای آن در نظر گرفته بودند. طبق اعتقاد ایرانیان باستان، خوشبختى بشر وابسته به میزان دانش و خرد انسان است نه جنسیت و قومیت و رنگ و نژاد و از دیدگاه آن‌ها همه انسان‌ها _ همه زنان و مردان _ داراى حقوق برابرند. با توجه به شواهد، زنان نیز مانند مردان حق‌وحقوق‌هایی داشتند که باید رعایت می‌شد. مثلاً ازدواج و طلاق به‌صورت دوطرفه انجام می‌شد، به این معنا که زنان نیز می‌توانستند همسری به انتخاب خود برگزینند و یا در صورت عدم تفاهم و مشکلات دیگر از همسرشان جدا شوند.

این تفکر در مورد زنان در ایران باستان، با توجه به تفکرات جاهلیتی اعراب و کشورهای دیگر که زن را تنها برده می‌دانستند؛ بسیار ارزشمند است. در قوانین اوستا ذکر شده که زن حق اداره دارایی خود به‌تنهایی را داشته و می‌توانست سرپرست فرزندان خود باشد. زن قادر بوده که در زمان بیماری  همسرش نماینده قانونی او باشد. زن حق این را داشته که نسبت به شوهر خود در دادگاه شکایت کرده و طبق نظر قاضی جدا شود. زن قادر بوده وکیل و قاضی شود و گواهی آن در دادگاه قابل پذیرش بوده است و بسیاری از حق‌وحقوق‌هایی که در جامعه پیشرفته ایران باستان به‌وفور مشاهده می‌شد.

فلسفه جشن سپندارمذگان

در ایران باستان هرماه، سی روز داشت که هرروز آن به یک نام مشهور بود. روز اول ماه اهورامزدا، روز دوم ماه بهمن، روز سوم اردیبهشت، روز چهارم شهریور و روز پنجم سپندارمذ و تا روز سی‌ام به یک نام معروف بود که در این قسمت اسامی آن را مشاهده می‌کنید.

روز اول: اورمزد ساده شده اهورمزدا

روز دوم: بهمن، به معنی اندیشه نیک

روز سوم: اردیبهشت، به معنی راستی و پاکی

روز چهارم: شهریور یا شهریاری، به معنی نیرومند

روز پنجم: سپندارمذ، به معنی فروتنی و مهر پاک

روز ششم: خورداد، به معنی تندرستی

روز هفتم: امرداد، به معنی بی مرگی و جاودانگی

روز هشتم: دی بآذر، به معنی آفریدگار

روز نهم: آذر، به معنی فروغ

روز دهم: آبان، به معنی آب‌ها یا هنگام آب

روز یازدهم: خیر یا خور، به معنی آفتاب

روز دوازدهم: ماه، به معنی ماه

روز سیزدهم: تیر، به معنی نام ستاره باران

روز چهاردهم: گوش یا گئوش، به معنی جهان زندگی هستی

روز پانزدهم: دی بمهر، به معنی آفریدگار

روز شانزدهم: مهر، به معنی دوستی و پیمان

روز هفدهم: سروش، به معنی فرمانبرداری

روز هجدهم: رشن، به معنی دادگری

روز نوزدهم: فروردین یا فروهر، به معنی نیروی پیشرفت

روز بیستم: ورهرام، به معنی پیروزی

روز بیست و یکم: رام یا رامش، به معنی شادمانی

روز بیست و دوم: باد، به معنی باد

روز بیست و سوم: دی بدین، به معنی آفریدگار

روز بیست و چهارم: دین، به معنی بینش درونی

روز بیست و پنجم: آرد یا اشی، به معنی خوشبختی

روز بیست و ششم: اشتاد، به معنی راستی

روز بیست و هفتم: آسمان، به معنی آسمان

روز بیست و هشتم: زامیاد، به معنی زمین

روز بیست و نهم: مانتره سپند، به معنی گفتار پاک

روز سی‌ام: انارام، به معنی فروغ و روشنایهای بی پایان

اى مهربانم

اينك كه زمان سپاسدارى از مهر و وفاى توست، زبانِ گوياى اسرار گنگ مى ماند. در يك سخن مى خواهم بدانى كه آن دست هاى كوچك اكنون كه پرتوان شده است، يكسره تو را سپاس مى گويد.

اسفندگان روز مادر، روز زن و زمين و روز گراميداشت همه فروزگان پسنديده و نيكوى انسانى است تا با پاسداشت و برگزاري اين جشن به زنان بزرگوار سرزمين اهوراييمان آزرم گزاريم وعشق خود را به كساني كه دوستشان داريم و از مهر و مهربانى همه مادران و بانوان ايران زمين سپاسگزارى كنيم.

جشن سپندارمذگان امشاسپند مينوی مهر پاک، عشق مادری،فروتنی ، بردباری، سود رسانی و آبادانی زمين بر ايرانيان به ويژه بانوان دلسوز و فداکار اين سرزمين اهورايی خجسته باد.