چطور میشه در کوه و طبیعت جهت یابی کرد؟

جهت یابی در کوهستان و طبیعت چطور میشه انجام داد؟

یافتن جهت های جغرافیایی در بسیاری از موارد بسیار کاربردیست. مثلا زمانیکه در جنگلی، کوهستانی هستید، راه را گم کردید!

در چنین شرایطی دنبال راهی برای جهت یابی در کوهستان یا طبیعت یا راهتان می باشید. بهترین و دقیق ترین روش برای تعیین جهت و مکان یابی، استفاده از GPS و یا قطب نما می باشد. اما خب همیشه هم ممکن است این ابزار در دسترس نباشد یا احتمال خرابیشون هست.

حالا چطور بدون داشتن این وسایل در کوه و طبیعت میشه جهت یابی کرد؟! کاملا طبیعی ؟

اگر امکان جهت یابی از روش هایی که مطرح کردیم نیست، مثلا در شرایط آب و هوای بارانی، قطب نما هم ندارید، یکی از روش هایی زیر را امتحان کنید :

چند نمونه از روش های جهت یابی در کوهستان و طبیعت

ساخت قطب نمای مغناطیسی :

که ابتدا سوزنی را به وسیله آهنربا یا حتی چاقو، به روش القایی یا مالش به پارچه نخی یا ابریشمی، مغناطیسی کنید. حتی می توانید آن را به سر موهایتان بکشید. حال سوزن را روی یک برگ قرار داده آن را به آرامی روی سطح آب راکدی بگذارید. میبینید که سوزن به سمت شمال – جنوب می چرخد.

روش دیگر برای مغناطیسی کردن سوزن، اینست که سیمی را به دور سوزن بپیچید، چند دقیقه ای سر سیم را به ته باتری وصل کنید. سوزن مغناطیسی می شود.

معمولا جهت یابی در کوهستان و طبیعت سه دسته عمده می باشد :

جهت یابی در شب، روز، و جهت یابی برای استفاده در هر دو شرایط.

جهت یابی در کوهستان در روز روشن با خورشید :

خورشید از شرق طلوع و از غرب غروب می کند. شاید همه این موضوع را بدانید اما چنین شرایطی فقط در اوایل بهار و پاییز درست است. در زمان دیگر محل طلوع و غروب خورشید نسبت به شرق و غرب دارای مقداری انحراف است.

در تابستان شمالی تر از شرق و غرب و در زمستان جنوبی تر از شرق و غرب است. در اوایل تابستان و زمستان محل طلوع و غروب خورشید حداقل 5.23 درجه با محل دقیق شرق و غرب اختلاف دارد. به همین دلیل این روش نسبتا دقیق نیست. تنها جایی که همیشه خورشید از شرق طلوع و در غرب غروب می کند، استواست.

در نیمکره شمالی زمان ظهر نجومی خورشید دقیقا در جنوب است، سایه اجسام هم روبه شمال است. ظهر نجومی در موقعیت جغرافیایی شما زمانیست که خورشید به بالاترین نقطه خود در آسمان می رسد. در چنین زمانی سایه شاخص به حداقل میزان خود می رسد. پس از آن دوباره افزایش پیدا می کند. حرکت خورشید از شرق به غرب می باشد.

جهت یابی با شاخص چجوریه؟

چوب یا میله نسبتا صافی به طول نیم متر یا یک متر به صورت عمودی در زمان صاف قرار می گیرد. نوک سایه شاخص را روی زمین علامت گذاری می کنیم. 10 تا 20 دقیقه بعد نوک سایه چندسانتی متر جابجا شده است. محل جدید آن را علامتگذاری کرده، از آنجا که جهت حرکت ظاهری خورشید در آسمان از شرق به غرب است. جهت حرکت سایه اش روی زمین از غرب به شرق می باشد.

اگر دونقطه علامتگذاری شده را به هم وصل کنیم، جهت شرق و غرب مشخص می شوند. نقطه اول غرب و نقطه دوم شرق می باشد.

حالا اگر طوری بایستیم پای چپمان روی نقطه اول و پای راستمان روی نقطه دوم، روبرویمان شمال و پشت سرمان جنوب است.

در شبهای مهتابی هم میشه از این روش استفاده کرد، به جای خورشید از ماه استفاده می کنیم.

*در عرض جغرافیایی بالاتر از 60درجه البته روش ذکر شده توصیه نمی شود.

جهت یابی با ساعت عقربه دار در کوهستان :

اگر ساعت مچی عقربه‌دار در کف دست به حالت افقی نگه دارید، طوریکه عقربه ساعت تان به طرف خورشید اشاره کند، در این حالت نمیساز زاویه ای که بین عقربه ساعت شما و عدد 12 تشکیل داده باشد، جهت جنوب را نشان می دهد.

حالا اینکه می گویند عقربه ساعت باید به طرف خورشید باشد، یعنی اینکه اگر چوب کبریتی را در مرکز ساعت قرار دهیم سایه آن موازی با سایه عقربه و برعکس آن باشد. یا اینکه سایه عقربه ساعت‌شمار درست زیر آن قرار گیرد. یا اگر چوبی 10 الی 15 سانتی را در زمین به صورت عمودی قرار دهید، ساعت طوری روی زمین قرار گرفته باشد که عقربه ساعت شمار مواز با سایه چوب باشد.

حالا اینکه زاویه بین عقربه و ساعت 12 را نصف کردیم، به خاطراینست که وقتی زمین یک دور به دور خورشید می گردد، ساعت دو دور کامل چرخیده. این روش وقتی درست است که ساعت موردنظر درست تنظیم شده باشد.

در بهار و تابستان معمولا چون یک ساعت جلو می بریم، باید حتما حواسمان باشد.