گرمازدگی در کوهنوردی
گرمازدگی در کوهنوردی : گرمازدگی در کوهستان یکی از شایع ترین حوادث پیش روی کوهنوردان در فصول گرم است. این حادثه نیز به راحتی با دانستن این که چه اقداماتی ضروری می باشد، قابل پیشگیری و درمان است. پس بیایید بدانیم گرمازدگی چیست؟
شرایط بروز گرمازدگی:
• این عارضه بیشتر در دمای بالاتر از ۴۰°C ایجاد می شود.
• در گرمازدگی تا ۹۰% احتمال مرگ وجود دارد!
• کم آبی پیش زمینه گرمازدگی است.
• سالمندان، کودکان، افراد چاق و مبتلایان به بیماری های مزمن مانند: دیابت، بیماری های قلبی عروقی و پرکاری تیروئید به گرمازدگی حساس ترند.
• گرمازدگی در ۲ طیف سنی سالمندان و اطفال، بسیار سریع و خطرناک است.
• دامنه حرارت بدن باید بین ۳۶.۵ تا ۳۷.۵°C باشد، بیش از ۲°C تفاوت دما، در عملکرد دستگاه های بدن اختلال ایجاد کرده و احتمال مرگ وجود دارد!
پیشگیری از گرمازدگی در کوهستان
قبل از اینکه بگوییم اگر گرمازده شدیم، بهتر است بدانیم برای گرما زده نشدن چه کارهایی باید انجام دهیم. چرا که پیشگیری از گرمازدگی در کوهستان ، آن هم در شرایط سخت کوهستان بسیار ساده تر از درمان می باشد. ۲ عامل مهم باعث گرمازدگی می شود که با رعایت کردن آنها، می توان در بروز این حالت پیشگیری بوجود آورد:
۱) اولین عامل گرمازدگی در کوهستان ، فقدان آب و املاح مورد نیاز بدن می باشد، بدن ما در فعالیت های شدید مانند کوهنوردی در گرما به شدت دچار تعریق و از دست دادن آب به همراه املاح مورد نیاز بدن می شود. بهترین راه پیشگیری از این حالت خوردن آب با املاح یا خوردن ORS است.
سه نوع خوراکی مفید
تخم شربتی در حقیقت دانه گیاه ریحان است که به علت داشتن ترکیبات لعاب‌دار به صورت محلول در آب (شربت) استفاده می‌شود. لعاب این دانه‌ها پس از جذب آب، به صورت ژله‌ای درمی‌آید که می‌تواند برای رفع عطش مورد استفاده قرار گیرد. تخم شربتی در طب سنتی ایران به عنوان رفع کننده التهابات دستگاه تناسلی و مجاری ادرار کاربرد بسیار داشته است.
به لیمو
به لیمو گیاهی به صورت درختچه است که از برگ آن استفاده می‌شود. این گیاه از قدیم در طب سنتی ایران به عنوان آرام‌بخش، ضد تشنج، ادرارآور، رفع کننده سرگیجه و تپش قلب مورد استفاده بوده و در حال حاضر نیز از آن استفاده می‌شود.
هندوانه
هندوانه یک میوه تابستانی لطیف، آبدار، خنک کننده، آرام بخش و مسکن التهابات درونی است که اصولا برای رفع عطش در اوج گرمای تابستان مصرف می‌شود و مورد پسند بسیاری از مردم است. طبیعت هندوانه سرد و تر است و برای افراد گرم مزاج بسیار مطلوب است. مربای پوست هندوانه برای رفع حرارت بدن، رفع تشنگی و گرمازدگی بسیار مفید است.
گلاب
بنابر اعلام دانشکده طب سنتی دانشگاه علوم پزشکی تهران، برای معالجه اشخاص گرمازده، بهترین راه خوراندن گلاب همراه با مقداری یخ است، به قدری که باعث استفراغ شده و صفرا را خارج کند. نوشیدن گلاب خنک، گرمی درون را از بین می‌برد و بدن را تقویت می‌کند. بوییدن گلاب برای تقویت قلب و رفع بیهوشی و تقویت حواس باطنی مفید است.
روش‌های پیشگیری
از قدیم هم گفته اند پیشگیری بهتر از درمان است! پس قبل از راهکار های درمانی، راه های پیشگیری از این معضل را یاد بگیریم زیرا در کوهستان پیشگیری خیلی ساده تر از درمان محسوب می‌شود.
پیش از این عوامل موثر بر گرمازدگی را با هم بررسی کردیم. منطقی است که برای پیشگیری از گرما زدگی باید عواملی که به آن منجر می‌شود را از میان برداریم. ابتدای این متن برایتان 5 عامل موثر بر گرمازدگی را گفتیم پس در اینجا 5 راهکار برای پیشگیری از گرمازدگی را شرح می‌دهیم:
راهکار اول: توجه به گرمای محیط و پیش‌بینی هوا
بر همه واضح است که اولین عامل موثر بر گرمازدگی، دمای محیط می‌باشد. پس حتماً در روزهای بسیار گرم سال قید کوهنوردی را بزنید. عوض کردن برنامه‌هایتان و موکول کردن آن به چند روز آینده بهتر از آسیب دیدن سلامتیتان خواهد بود. خصوصاً اگر شما فرد مستعدی هستید یا به همراه افرادی می‌روید که خطر ابتلا آنها را تهدید می‌کند؛ حتماً پیش‌بینی هوا را اصل کارتان قرار دهید.
فراموش نکنید دمای هوا یا میزان رطوبت تنها یک عدد ثبت شده نیست! یک فرد که مستعد گرما زدگی است باید حتماً به این اطلاعات توجه کند زیرا زمانی که رطوبت و دما بالا باشد، بدن توانایی کاهش دما به وسیله تعریق را ندارد و این موضوع آن را بیشتر از همیشه در خطر می گذارد.
راهکار دوم : استراحت به میزان کافی
فعالیت شدید مثل حرکات ورزشی در گرما می‌تواند خطر ابتلا به گرمازدگی را چند برابر کند. توجه کنید که برنامه فعالیتتان در هوای گرم باید برنامه‌ریزی شده باشد. یعنی در ساعات میانه روز و ظهر که گرمای هوا به شدید‌ترین میزان خود می رسد از فعالیت دست بر دارید و به خود استراحت دهید. بهتر است یک سایه مناسب پیدا کنید و استراحت را زیر تابش مستقیم نور خورشید انجام ندهید.
لطفاً انرژی خود را مدیریت کنید و آن را در میانه راه تقسیم کنید و با استراحت کردن اجازه ندهید توان شما به یکباره تخلیه شود. شما که نمی‌خواهید وقتی بدنتان در این دشواری مشغول فعالیت است شما هم به آن سخت بگیرید
راهکار سوم: استفاده از پودر ORS یا الکترولیت
از دست دادن آب و املاح بدن به شدت شما را در معرض گرمازدگی‌های شدید قرار می‌دهد. پس برای تأمین آن باید به فکر یک جایگزین مطمئن باشید. الکترولیت‌ها یا پودر ORS یک گزینه‌ی عالی برای این شرایط می‌باشد.
راهکار چهارم: انتخاب پوشش مناسب و لباس پوشیدن لایه‌ای
از هر چه بگذریم، سخن لایه لایه لباس پوشیدن خوش‌تر است!
این اصل کوهنوردی راه چاره‌ی بسیاریشرایط است اما نمی‌دانیم چرا کاملاً نادیده گرفته می‌شود. شما باید اصول لباس کوهنوردی را رعایت کنید اما لطفاً در آن زیاده‌روی نکنید. همان قدر که پوشیدن لباس‌های کلفت خطرناک است؛ پوشیدن لباس بیش از حد و سنگین شدن آن گرما را به دام می‌اندازد و از خنک شدن بدن جلوگیری می‌کند.
در انتخاب پوشاک کوهنوردی در گرما دقت ویژه‌تری به خرج دهید. در روزهای گرم تابستانی از پارچه‌های سبک و خنک با رنگ‌های روشن استفاده کنید و احتمال این خطر را به صفر نزدیک‌تر کنید.
راهکار پنجم: آگاهی و حفاظت از بهم ریختن تعادل دمایی بدن
همان‌طور که گفتیم غده هیپوتالاموس وظیفه‌ی تعادل دمایی بدن را برعهده دارد. مسائلی که عملکرد آن را بر هم می‌زند را بررسی کنید تا از به وجود آمدن این مشکلات جلوگیری کنید.
درمان
گرمازدگی یک خطر اورژانسی در کوهنوردی است که گاهی دست کم گرفته می‌شود.
پس وقتی با یک فرد گرما زده مواجه شدید این مراحل را به ترتیب انجام دهید:
_ ابتدا مصدوم را به نقطه‌ی سایه و خنک منتقل کنید.
_ به مصدوم کمک کنید تا دراز بکشد و پاهای او را بالاتر از سطح سر قرار دهید تا خون‌رسانی به مغز سریع‌تر انجام شود.
_ دور مصدوم را زیاد شلوغ نکنید تا اکسیژن به اندازه کافی به او برسد و تنفس راحتی داشته باشد.
_ با پارچه‌های خیس موجود سعی کنید دمای بدن بیمار را پایین بیاورید.
_ مکرراً به مصدوم نوشیدنی بدهید تا آب از دست رفته بدنش جبران شود.
_در کنار فرد بمانید و به طور مداوم چک کنید سرعت تنفس یا ضربان قلب او شروع به کم شدن کند.
_ اگر حال مصدوم رو به وخامت رفت هرچه زودتر CPR را شروع کنید.
توجه داشته باشید اگر تا یک ساعت بیمار بهبود پیدا نکرد یا دمای اولیه بدن او بالای ۴۰ درجه سانتی گراد بود و پایین‌تر نمی‌آمد؛ حتماً او را هر چه سریع‌تر به بیمارستان برسانید. گرمازدگی جدی‌تر از آن است که در امداد رسانی به آن تعلل کنید.
اشتراک گذاری
