آیا کوهنوردی به بیماران قلبی کمکی می‌کند؟

بیماران قلبی می توانند کوهپیمایی یا کوهنوردی کنند؟!

بیماری های قلبی عروقی از شایع ترین دلایل مرگ افراد در سراسر جهان می باشند. از جمله :

• بیماری عروق کرونر قلب : بیماری عروق خونی تغذیه کننده ماهیچه قلب
• عروق مغز :‌ بیماری عروق خونی تغذیه کننده مغز
• دریچه ای قلب :‌ آسیب به دریچه های قلب ناشی از تب رماتیسمی، عفونت باکتریایی یا فرآیندهای دژنراتیو(ایسکمی، اسکلروز، میکسوماتوز)
• مادرزاد قلبی : ناهنجاری های قلب که در بدو تولد وجود دارند.
• نارسایی احتقانی قلب : ناتوانی قلب در تامین جریان کافی خون برای نیازهای مختلف بدن

حملات قلبی و سکته مغزی معمولا بیماری های حادی هستند و عمدتا به دلیل انسداد جریان خون به قلب یا مغز پدید می آیند. شایعترین دلیل این امر تجمع رسوبات چربی در دیواره داخلی رگ های خونی‌ست که قلب یا مغز را تامین می کنند. حتی بروز سکته هم می تواند بخاطر خونریزی همین عروق مغزی یا لخته شدن خون در این قسمت باشد.

از طرفی دیگر به دلیل توسعه سیستم های حمل و نقل و خدمات، صعود به ارتفاعات و نیز کوهنوردی به مراتب آسانتر از قبل شده. 

مطالعه‌ای روی کوهنوردان و اسکی بازان در کوههای آلپ اتریش انجام شد که نشان داد ۱۲.۷% از کوهنوردان و ۱۱.۲ درصد از اسکی بازان حداقل با یکی از انواع عوارض قلبی درگیرند. در بین این عوارض فشار خون بالا شایع ترین مورد بوده است.

ارتفاع چه تاثیراتی بروی سیستم قلب و عروق یا بیماران قلبی دارد؟!

اول ویژگی های محیط ارتفاع

افزایش ارتفاع با کاهش فشار هوا همراه است.

در واقع فشار در دسترس بودن اکسیژن به عنوان یک جز از هوا نیز تدریجا کاهش می یابد. این موضوع منجربه اشباع اکسیژن و هموگلوبین خون کم شده که باعث تغییراتی در سیتم ریوی و قلبی میشود.

دوم انطباق فیزیولوژیکی سیستم قلبی عروقی

بزرگترین تغییر قلب در اولین رویارویی با ارتفاعات بالا افزایش ضربان و انقباضات بیشتر است.

به عنوان یک نتیجه مستقیم میوکارد حجم کار و نیاز به اکسیژن افزایش پیدا می کند. درضمن باید با شدت بیشتری اقدام به خونرسانی در این قسمت‌های بدن شود. در مورد عروق می‌توان گفت اولین تغییرات شامل انقباض عروق ریوی و محیطی و اتساع عروق مغزی است.

به طور کلی و به بیان ساده بگوییم سیستم قلبی عروقی در روزهای اولیه قرار گرفتن در ارتفاعات تحت تاثیر حداکثر تغییرات قرار می گیرد.

در ادامه با کار کردن مکانیسم های تنفسی و هم هوایی بازدهی و برون دهی قلب تدریجا به حالت عادی نزدیک تر می‌شود. البته در هر صورت قلب و سیستم بدن نیاز به تلاش بیشتری برای کارکردن در ارتفاعات بالا خواهند داشت.

دوم خطر حوادث قلبی عروقی در ارتفاعات

مرگ و میر در ارتفاعات بیشتر به دلایل زیر گزارش شده :

• تروما، 
• بیماری ارتفاع،
• سرمازدگی
• و بهمن.

اما تعداد زیادی از مرگ ها نیز بر اثر مرگهای ناگهانی هستند. یکی از شایعترین علل مرگهای ناگهانی بیماری های قلبی می باشد.

عوامل موثر و خطرآفرین برای مرگ ناگهانی قلبی چیست؟

در مطالعات انجام شده عوامل خطرزا چه برای بیماران قلبی یا به طورکلی خطر قلبی که برای افراد دارد، به شرح زیر ذکر شده است :

• روز اول حضور در ارتفاعات
• پایان صبح
• در حین یا بلافاصله بعد تمرین بدنی غیرمعمول
• در بیماران قلبی
• به دنبال استرس فیزیولوژیکی ناشی از عواملی مانند اضطراب، کمبود خواب، عفونت بین جریانی، دریافت ناکافی غذا، کاهش ذخایر کربوهیدرات و کم آبی

چه توصیه هایی برای جلوگیری از بروز این عارضه خصوصا برای بیماران قلبی در ارتفاعات می شود؟

استراحت در روز اول قرارگیری در ارتفاعات

افزایش تدریجی فعالیت در روزهای بعد و مصرف منظم مایعات و غذای مناسب

سطح نسبی بالای آمادگی جسمانی شرط لازم برای ایمن بودن کوهنوردی شما.

ورزش منظم نه تنها ثبات قلبی را افزایش می دهد بلکه از پیشرفت بیماری عروق کرونر و ایجاد بیماری عروق کرونر می تواند پیشگیری کند.

تست ورزش و یک برنامه ریزی دقیق استقامتی قبل از کوهنوردی برای افراد کم تحرک.

هم هوایی در ارتفاع

همراه شدن با گروههایی که از نظر آمادگی جسمانی در یک سطح هستند.

بررسی سطح کلسترول و فشار خون قبل از عزیمت به ارتفاعات.